گرایش مهندسی برق قدرت:
مهندسی قدرت با تولید، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی و ساخت برخی دستگاه‌های مربوط به آن نظیر ترانسفورمرها، ژنراتورهای الکتریکی، موتورهای الکتریکی و تجهیزات الکترونیکی مورد نیاز سروکار دارد.
این گرایش، به عنوان قدیمی ترین گرایش در رشته مهندسی برق، خود به چندین زیر گرایش تقسیم میشود.در مبحث انتقال و توزیع، روش‌های مختلف انتقال برق اعم از کابل‌های هوایی و زیرزمینی، اصول مهندسی فشار قوی و همچنین مدیریت شبکه توزیع و توزیع بهینه را مطالعه می‌کنند.برای مثال، می‌توان با بهینه‌سازی شبکه‌های برق‌رسانی تا حد زیادی از تلفات در شبکه جلوگیری نمود که این‌کار موضوع این گرایش از مهندسی قدرت است.
مبحث حفاظت نیز به بررسی انواع وسایل و تجهیزات حفاظتی‌ای می‌پردازد که در مراحل مختلف تولید، توزیع، انتقال و مصرف انرژی، و تاسیسات الکتریکی و نیز انسان‌ها را در برابر حوادث مختلف محافظت می‌کنند.گرایش ماشین‌های الکتریکی شامل ژنراتورها، ترانسفورمرها و موتورهای الکتریکی میشود که این شاخه از زمینه‌های مهم صنعتی و پژوهشی گرایش قدرت است.گرایش الکترونیک قدرت به طراحی و بهره‌بردای از تجهیزات الکترونیکی ویژه سیستم‌های قدرت می‌پردازد.این تجهیزات باید با ولتاژ و جریان‌های بالا سازگار باشند. ماشین‌های الکتریکی ، بررسی سیستم‌های قدرت ، حفاظت سیستم، رله و حفاظت، اصول مهندسی عایق و فشار قوی، تولید و نیروگاه، طراحی و توسعه شبکه و مدیریت توزیع از اصلی‌ترین دروس این گرایش می‌باشند.
تاریخچه برق صنعتی در کشور ایران:
برق صنعتی و تاریخچه آن در کشور ایران بر میگردد به تولید برق صنعتی در سال 1283 ه.ش با بهره برداری از یک مولد 400KW در خیابان چراغ برق تهران آغاز گردید و در سال 1316 مؤسسه برق تهران تحت نام دایره روشنایی تهران که زیر نظر بلدیه ( شهرداری ) ادره میشد به اداره کل برق تغییر نام یافت و در همین سال مولد 6000 KW زیر نظر شهرداری شروع به کار نمود و بالاخره در سال 1338 نیروگاه با 4 واحد توربین بخار هر یک به قدرت 5/12 MW مشغول به کار گردید . به طوریکه تا پایان سال 1338 به بعد شرکتهای مختلفی عهده دار سرویس دهی برقی به مشترکین بودند در سال 1341 به منظور تشکیل برق منطقه ای جهت تولید و توزیع برق سازمانی به نام سازمان برق ایران ایجاد گردید و پس از تشکیل وزارت آب و برق در سال 1353 به وزارت نیرو تغییر نام یافت .
تاریخچه پیدایش برق
اگر کسی بخواهد تاریخ علم الکتریسیته را به قرن ششم قبل از میلاد بکشاند، بر او خرده نمی توان گرفت،زیرا در آن عصر،کهربا و مغناطیس و برخی از خاصیتهای این دو ماده شناخته شده و این سخن از طالس ملطی روایت شده است که “مغناطیس درخود روحی دارد که آهن را به جنبش در میاورد”.امادرواقع علم الکتریسیته از تاریخ 1785 میلادی که کولن قانون الکتریسیته ساکن را یافت و شباهت بسیار نزدیک آن را با قانون جاذبه عمومی نشان داد،آغاز می شود. در سال 1800 میلادی ولتا پیل الکتریکی را اختراع کر دو بالاخره در سال 1871 میلادی با اختراع ماشین گرام راه تبدیل کلان انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی و بالعکس باز شد.انرژی الکتریکی را باید ارزشمندترین و مرغوب ترین نوع انرژی دانست،زیرا:
- اولا به آسانی قابل انتقال از جایی به جای دیگر است.
- ثانیا قابل تبدیل به هر نوع انرژی دیگر است.
- ثالثا” پاکیزه ترین نوع انرژی است و هیچ نوع آلودگی زیست محیطی ندارد.
هرچند با اختراع پیل در سال 1800 میلادی،استفاده های عملی از انرژی الکتریکی در مواردی مانند تلگراف وتلفن آغاز شد،اما شروع استفاده کلان از این انرژی به بعد از اختراع ماشین کرام در سال 1871 میلادی مربوط میشود که باید آن را نوع اولیه ژنراتورها و موتورهای برق امروزی دانست.نخستین مولد برق در حدود 12 سال پس از اختراع ماشین گرام وارد ایران شده است.از آنجا که صنعت برق از ابتدای پیدایش تاکنون همواره با موضوع روشنائی همراهی وملازمه داشته است،خالی از فایده نخواهد بود که نگرشی به سیرتکامل فن روشنائی و وقایع شاخص تاریخی در این موضوع داشته باشیم:
- از اوایل قرن 19 میلادی، استفاده از گاز شهری برای تهیه روشنائی و گرما در کشورهای اروپایی متداول شد.
- درسالهای دهه 1870 میلادی نفت پالایش و برای مصرف چراغهای نفتی به بازار عرضه شد. (شروع استفاده از این چراغها در ایران،به سالهای پایانی سلطنت ناصرالدین شاه بازمیگردد.)
- در سال 1878 میلادی، چراغ قوسی اختراع شد که براساس تخلیه الکتریکی بین دو الکترود کار میکرد.
- درسال 1879 میلادی، ادیسون لامپهای التهابی خلا را اختراع کرد.
- درسال 1882 میلادی،ادیسون اولین ایستگاه مرکزی تجاری خودرابرای تامین روشنائی در یکی از خیابانهای نیویورک تاسیس کرد.
- در سال 1907 میلادی با استفاده از رشته تنگستن، بازده نوری چراغ های التهابی به 8 لومن برای هر وات رسید.
- در سال 1917 میلادی بازده چراغ های التهابی تا 10 لومن برای هر وات افزایش یافت.
- در سال 1930 میلادی چراغ های فلورسنت با بازدهی 5 برابر چراغ های التهابی وارد بازار شد.
- بالاخره در سالهای اخیر نوع تازه ای از چراغهای فلورسنت با استفاده از مدار الکتریکی و با حجم کم،طیف نوری بهتر و عمر طولانی تر به نام چراغهای کم مصرف وارد بازار شده است.
می توان چنین استنباط کرد که تا حدود سال 1306 هجری قمری (1286 هجری شمسی و 1889 میلادی) شبکه های برق رسانی به مفهوم امروزی هنوز عمومیت نیافته بود و برق فقط دراماکن محدود و مخصوص مانند کاخها،تئاترها وکارخانه ها آن هم در مقیاس کوچک واساسا” به منظور تامین روشنائی مصرف میشده وتبدیل برق به انرژی مکانیکی برای گرداندن چرخ های کارخانه ها و موارد مشابه،مراحل ابتدایی خود را طی می کرده است.آن طور که از آثار مکتوب و سفرنامه های باقی مانده برمیاید، نخستین برخوردها و آشنایی های قابل ذکر ایرانیان با آثار انقلاب صنعتی در اروپا به سالهای اولیه قرن 19 میلادی باز می گردد.
منبع : صبا
